مقایسه ی زبان شعری فروغ فرخزاد و مهدی اخوان ثالث از منظر جنسیت

پژوهش حاضر، مجموعه اشعار آزاد و نیمایی فروغ فرّخ زاد و مهدی اخوان ثالثرا با محوریّت عنصر زبان و جنسیّت (زبان زنانه و زبان مردانه) بررسی می کند. ازآن جاکه عوامل ناخودآگاه در زبان این اشعار در مقایسه با نمونه های کلاسیک، به ارتباط آن با مفهوم غریزی- قراردادی جنسیّت بیشتر نمایان است، به زبان شعر آزاد و نیمایی اشاره شده است. بدین منظور پس از مباحث مقدّماتی در حوزه ی زبان شناسی و روان شناسی و تأثیر عامل جنسیّت در زبان، زبان شعری فروغ فرّخ زاد و مهدی اخوان ثالث در زمینه ی واژگان شعری و انواع جملات مطالعه شد و سعی گردید تا با تمایز گذاشتن میان زبان زنانه و زبان مردانه، لغات و جملات هر دو شاعر واکاوی شود تا مشخّص گردد. در بخش واژگان، به منظور شناخت از واژگانی که مربوط به جنسیّت هرکدام از شاعران است و نیز تشخیص این که چه میزان جنسیّت خالق اثر می تواند در نوع کاربرد واژگان شعری موثّر باشد، لغات مربوطه استخراج گردیده و مورد بررسی قرار گرفته اند. در حوزه ی بررسی جملات شعری با درنظرداشتن دانش معنی شناسی و منظور شناسی انواع جملات دو شاعر در اشعار آزادشان بررسی شده، روساخت ها و ارتباط آن با ژرف ساخت ها در رسیدن به سبک شناسی زبان و بلاغت زنانه و مردانه مدّ نظر قرار گرفت. با توجّه به رابطه ی زبان با جنسیّت گویندگان، حاصل کار نشان داد که مشخصّه های زبان زنانه و مردانه در زبان شعری فروغ فرّخ زاد و مهدی اخوان ثالث متمایز است. لذا به طور کلی می توان گفت منشأ ایجاد عامل جنسیّت در زبان گفتاری و نوشتاری افراد، قراردادی، زیست شناختی- روان شناختی و اجتماعی- فرهنگی است و این پژوهش، از طریق نمایاندن بلاغت سخن زنانه و مردانه در سطوح روساخت و ژرف ساخت زبان، در نهایت تلاشی است در مسیر طرح سبک شناسی زبان زنانه و مردانه درشعر معاصر.